Nguyên nhân gây viêm khớp thái dương hàm
Badge field

Đau quai hàm, sái quai hàm: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Published date field

Bài viết đã được Colgate Global Scientific Communications đánh giá về mặt y khoa.

Đau quai hàm hay sái quai hàm là bệnh phổ biến nhiều người gặp phải khi sinh hoạt hàng ngày. Dấu hiệu đau xương hàm là những cơn đau âm ỉ kéo dài, co cứng hàm hoặc cảm giác bị đau nhói ở vùng hàm gần tai. Hãy cùng Colgate tìm hiểu nguyên nhân bị đau cơ hàm khi há miệng và cách xử lý tình trạng này trong bài viết dưới đây.

Những dấu hiệu nhận biết đau quai hàm và đau hàm

Đau quai hàm là tình trạng đau nhức khó chịu ở vùng hàm gần tai. Quai hàm là phần cơ bắp ở mỗi bên của khuôn mặt, giúp chúng ta mở và đóng miệng, nhai thức ăn và thực hiện các hoạt động liên quan đến hàm. Đau cơ hàm ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hàng ngày như ăn uống hay nói chuyện của bạn.

Các dấu hiệu đau hàm dễ phát hiện nhất:

  • Hàm co cứng, khó khăn hoặc không cử động hàm được.
  • Đau cơ hàm dài ngày, âm ỉ không hết, đau xung quanh hoặc bên trong vùng hàm gần tai.
  • Nghiêm trọng hơn có thể đau xương hàm lan cả vùng mặt và đau đầu.
  • Đau xương hàm gần tai khi ăn uống, nói chuyện.
  • Khớp hàm cứng nên khó khăn trong việc cử động cơ miệng như há miệng và khép miệng.
  • Há miệng bị đau hàm 1 bên trái hoặc bên phải.
Thói quen ăn uống, nghiến răng, hoặc yếu tố di truyền đều có thể gây ra chứng rối loạn khớp thái dương.

Nguyên nhân đau quai hàm cảnh báo các vấn đề về sức khỏe

Đau cơ hàm xảy ra do nhiều nguyên nhân và nó cũng có thể là triệu chứng của các bệnh lý răng miệng khác. Một số nguyên nhân đau quai hàm phổ biến

1. Viêm khớp thái dương hàm

Viêm khớp thái dương hàm là nguyên nhân chính gây đau hàm. Viêm khớp thái dương hàm là tình trạng viêm khớp hàm dưới ở vùng sọ mặt có chức năng hỗ trợ hàm cử động, ăn, nhai,... Bất kỳ ai cũng có thể mắc viêm khớp thái dương hàm nhưng xảy ra phổ biến hơn ở phụ nữ đang thay đổi hormone do tuổi dậy thì, giai đoạn mãn kinh,...

Bệnh viêm khớp thái dương hàm có những triệu chứng sau:

  • Đau quai hàm theo từng cơn co thắt cơ và đau 1 bên hàm hoặc cả 2 bên mặt.
  • Ban đầu cơn đau cơ hàm chỉ xuất hiện thoáng qua, nhưng theo thời gian nó sẽ đau đớn dữ dội hơn, nhất là khi ăn uống.
  • Bệnh nhân có thể cảm thấy bị đau trong và quanh tai, khó cử động và nghe tiếng lục cục khi cử động khớp hàm.
  • Mặt bị phình, sưng tại vị trí viêm khớp thái dương hàm.
Thói quen ăn uống, nghiến răng, hoặc yếu tố di truyền đều có thể gây ra chứng rối loạn khớp thái dương.

2. Rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ)

Đau xương hàm gần tai thường là triệu chứng của một rối loạn hệ thống sọ mặt được gọi là rối loạn khớp thái dương hàm (Temporomandibular Joint Disorder) hay còn gọi là rối loạn TMJ. Rối loạn TMJ là một bệnh liên quan đến các cơ bắp, dây chằng và các cấu trúc xung quanh khớp quai hàm trong khu vực hàm và khuôn mặt.

Một số triệu chứng thường gặp của rối loạn khớp thái dương hàm bao gồm:

  • Đau 1 bên hàm và khó chịu tại vùng quai hàm, thường xuất hiện ở một hoặc cả hai bên khuôn mặt.
  • Khó khăn trong việc mở miệng rộng hoặc khớp hàm bị kẹp.
  • Tiếng kêu lục cục hoặc rít khi cử động hàm dưới.
  • Sưng má tại vùng quai hàm.
  • Đau hoặc khó chịu khi nhai thức ăn hoặc nói chuyện.

Có một số biện pháp mà nha sĩ có thể thực hiện để giảm đau do rối loạn TMJ gây ra, bao gồm những thay đổi đơn giản trong thói quen ăn uống, tập thể dục, sử dụng thuốc hoặc điều trị vật lý trị liệu.

Đau hàm 1 bên xảy ra khi nghiến răng, nằm nghiêng 1 bên quá lâu

3. Sái quai hàm

Sái quai hàm là gì? Sái quai hàm hay còn được gọi là trật khớp hàm là một tình trạng xuất hiện khi phần xương quai hàm bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Khi bị sái quai hàm, bạn có thể gặp khó khăn khi mở miệng để ăn, nói chuyện, làm vệ sinh răng miệng.

Sái quai hàm cũng là một nguyên nhân gây đau quai hàm gần tai, thường xảy ra do bệnh nhân há miệng rộng đột ngột khi ăn hoặc khi cười to. Tình trạng sái quai hàm có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng không phải bệnh lý và có thể khắc phục nhanh và không để lại di chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân bị sái quai hàm bao gồm:

  • Viêm nhiễm: Các nhiễm trùng trong vùng quai hàm hoặc khu vực hàm và khuôn mặt có thể gây đau quai hàm và làm giảm khả năng mở miệng.
  • Chấn thương: Chấn thương do tai nạn, va đập vào khuôn mặt hoặc hàm có thể làm tổn thương các cơ và dây chằng trong vùng quai hàm, gây sái quai hàm.
  • Căng thẳng cơ: Khi các cơ quai hàm bị căng và mệt mỏi do cười nhiều hoặc há miệng quá mức, có thể dẫn đến sái quai hàm.
Thói quen ăn uống, nghiến răng, hoặc yếu tố di truyền đều có thể gây ra chứng rối loạn khớp thái dương.

4. Mắc các bệnh về răng miệng

Học viện Nha khoa Hoa Kỳ cho biết, ngoài rối loạn khớp thái dương hàm, cơn đau xương hàm cũng có thể do các bệnh liên quan về răng miệng như nghiến răng, viêm nha chu,đau răng… Dưới đây là một số bệnh lý răng miệng phổ biến có thể gây đau quai hàm:

  • Viêm nướu và viêm nha chu: Viêm nướu là tình trạng viêm và sưng nướu xung quanh răng. Khi bị viêm nướu, nướu có thể sưng và ảnh hưởng đến cơ quai hàm, gây ra cảm giác đau cơ hàm.

  • Viêm xoang: Viêm xoang là tình trạng viêm các túi xoang ở xung quanh mũi. Khi bị viêm xoang, có thể tạo áp lực lên các cơ quai hàm và gây ra đau quai hàm, đau mặt.

  • Nghiến răng: Nghiến răng là hành vi nhấn mạnh hoặc cọ mạnh răng vào nhau không tự chủ, thường diễn ra khi ngủ hoặc trong tình trạng căng thẳng. Thói quen này có thể gây tổn thương cho các cơ và dây chằng quai hàm, gây ra đau quai hàm.

  • Nứt, vỡ răng hoặc mẻ răng: Các vấn đề này có thể gây đau cơ hàm khi ăn hoặc khi nhấn mạnh trên vùng răng bị tổn thương.

Tìm hiểu thêm về:

Bệnh Tưa Lưỡi: Nguyên nhân và cách điều trị

Sưng nướu răng: Nguyên nhân và hướng điều trị

Cách điều trị đau quai hàm và đau hàm

Điều trị đau quai hàm phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng. Để điều trị đau hàm hiệu quả, bạn nên đến tư vấn và thăm khám tại phòng khám nha khoa uy tín. Dưới đây là một số phương pháp điều trị đau quai hàm phổ biến dùng để giảm đau và cải thiện tình trạng đau hàm:

  • Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc không kê đơn như Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể giúp giảm đau nhẹ hoặc vừa. Đối với các trường hợp đau nặng hơn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc thuốc gây tê cục bộ để giảm đau và sưng.

  • Chườm lạnh: Chườm túi đá hoặc túi lạnh lên khu vực đau quai hàm có thể giúp làm giảm sưng và giảm đau đối với những cơn đau cấp tính. Nhiệt lạnh có tác dụng giãn mạch, giảm cảm giác đau, sưng tạm thời và giảm lượng máu đưa đến khu vực đau.

  • Chườm nóng: Sử dụng túi chườm nóng áp vào vùng đau quai hàm có thể giúp thư giãn cơ và giảm đau trong trường hợp đau do căng thẳng cơ hoặc cần thư giãn cơ quai hàm. Nhiệt tăng tuần hoàn máu đến khu vực đau, giúp làm giảm cảm giác đau và thư giãn cơ bắp.

  • Thực hiện các bài tập thư giãn cơ quai hàm: Bấm huyệt và xoa bóp ở vùng đau nhức, vừa làm vừa cử động miệng để giảm cơn đau. Bác sĩ vật lý trị liệu có thể hướng dẫn bạn thực hiện các bài tập giãn cơ quai hàm để giảm căng thẳng và đau cơ hàm.

  • Điều trị các vấn đề răng miệng: Nếu đau quai hàm liên quan đến các vấn đề răng miệng như viêm nướu, viêm xoang, hay viêm dây chằng răng, thì bạn cần đi khám tại nha khoa để điều trị các vấn đề này.

  • Sử dụng dụng cụ bảo vệ hàm: Nếu đau quai hàm liên quan đến hoạt động thể thao hoặc tình huống nguy hiểm, hãy sử dụng bảo vệ hàm để bảo vệ khu vực quai hàm. Sử dụng các dụng cụ y khoa do bác sĩ đề xuất khi ngủ để tránh nghiến răng.

  • Bổ sung canxi và chất dinh dưỡng: Thực phẩm giàu canxi, bổ sung vitamin D để tăng chắc khỏe cho xương. Ăn thực phẩm mềm, chín, cắt miếng nhỏ vừa ăn

  • Thay đổi thói quen ăn uống: Tránh nhai thức ăn cứng, dai, dễ dính vào răng vì sẽ càng làm mỏi cơ hàm hơn, đặc biệt không nhai kẹo cao su. Đảm bảo nhai thức ăn đều và từ từ để tránh căng thẳng quai hàm. Không sử dụng các loại đồ uống có chất kích thích như rượu, bia, cà phê, trà…

  • Tránh stress: Hạn chế căng thẳng tinh thần và thư giãn để giảm áp lực lên cơ quai hàm.

Nếu triệu chứng đau quai hàm kéo dài hoặc không được cải thiện bằng các biện pháp trên, bạn nên thăm bác sĩ hoặc chuyên gia nha khoa để được khám và điều trị đáng tin cậy. Họ sẽ chẩn đoán nguyên nhân gây ra đau và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Các bài tập vật lý trị liệu để giảm đau hàm 1 bên

Các cơn đau quai hàm, sái quai hàm quai hay đau hàm vùng gần tai có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn điều trị kịp thời khi phát hiện bị đau hàm 1 bên. Song song đó, để cơn đau thuyên giảm và nhanh chóng bình phục, hãy áp dụng một số cách giảm đau cơ hàm Colgate đề xuất ở trên để thực hiện.