lở miệng ở môi có nguy hiểm không
Badge field

Bệnh lở miệng (lở môi): Nguyên nhân, cách điều trị nhanh chóng tại nhà

Published date field
Published date field Cập nhật mới nhất:

Được Colgate Global Scientific Communications đánh giá về mặt y khoa

Lở môi là tình trạng phổ biến có thể xuất hiện ở cả người lớn lớn và trẻ em, gây ra cảm giác khó chịu khi ăn uống. Vậy làm cách nào đều điều trị lở miệng nhanh nhất? Cùng Colgate tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.

Lở miệng (loét miệng) là bệnh gì?

Lở miệng hay nhiệt miệng, loét miệng có tên khoa học là loét Aphthous Ulcer. Lở miệng là tình trạng niêm mạc miệng (nướu, má trong, lưỡi, vòm họng hoặc môi) xuất hiện những ổ loét màu trắng viền đỏ. Những ổ loét này gây ra cảm giác đau đớn, khó chịu, đặc biệt khi ăn uống, nói chuyện. Bệnh này thường kéo dài từ 1 - 2 tuần và có thể bị lại nhiều lần.

Nếu vết lở miệng lâu lành, bạn cần chú ý bởi vì đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như:

  • Rối loạn da nghiêm trọng pemphigus.

  • Bệnh lý tiêu hóa: celiac, viêm ruột, viêm loét đại - trực tràng,...

  • Bệnh lý toàn thân Behcet.

  • Bệnh lý tự miễn dịch hoặc suy giảm miễn dịch (HIV/AIDS).

  • Trường hợp hiếm gặp: ung thư vòm họng, bệnh bạch cầu,…

Nguyên nhân bị lở miệng

Bệnh lở miệng do virus Herpes Simplex loại 1 (HSV) gây ra. Virus này có thể lây lan thông qua tiếp xúc với người nhiễm bệnh, đặc biệt khi hôn, sử dụng chung dụng cụ ăn uống, vật dụng cá nhân hoặc quan hệ qua đường miệng. Sự phơi nhiễm đầu tiên thường xảy ra ở trẻ nhỏ và sau lần nhiễm đầu tiên, virus có thể gây ra các đợt tái phát sau này.

Ngoài ra một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến lở môi, viêm loét miệng:

  • Niêm mạc miệng bị tổn thương do bàn chải đánh răng cứng, đánh răng quá mạnh, vô tình cắn phải lưỡi,...

  • Dùng kem đánh răng, nước súc miệng chứa sodium lauryl sulphate.

  • Ăn đồ ăn có tính axit, đồ cay nóng.

  • Cơ địa nhạy cảm với chocolate, cà phê, dâu, trứng, phô mai, dứa,…

  • Chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng như vitamin B12, kẽm, acid folic, sắt.

  • Stress, căng thẳng kéo dài.

  • Mắc bệnh giang mai, lậu, viêm loét ruột non, viêm loét đại - trực tràng, viêm toàn thân (bệnh Behcet),...

  • Thay đổi nội tiết tố ở nữ giới.

Xem thêm:

Các giai đoạn phát triển của bệnh lở miệng

Người bị lở môi sẽ phải trải qua 5 giai đoạn sau:

  • Giai đoạn 1: Xuất hiện cảm giác ngứa ngáy, đau ở môi.

  • Giai đoạn 2: Xung quanh miệng bắt đầu hình thành các bọng nước tròn, lớn từ 1 - 2mm.

  • Giai đoạn 3: Các bọng nước to lên và vỡ ra, tạo thành những vết loét.

  • Giai đoạn 4: Những vết loét bắt đầu đóng vảy, gây nứt, ngứa ngáy khó chịu.

  • Giai đoạn 5: Các vết lở bong ra.

Dấu hiệu bị lở môi, loét miệng

Hầu hết các vết loét miệng đều có hình tròn với viền đỏ xung quanh và phần ở giữa màu trắng ngà hoặc vàng. Kích thước vết loét khá nhỏ, dưới 1cm. Vết loét sẽ chuyển sang màu xám khi sắp lành. Các vết loét thường xuất hiện ở mặt trong của má và môi, dưới lưỡi, đáy nướu,...

Bên cạnh vết lở loét, cơ thể người bệnh còn có thể xuất hiện một số triệu chứng như sau:

  • Sốt.

  • Mệt mỏi.

  • Sưng bạch huyết.

  • Đau bụng, tiêu chảy.

  • Đầy hơi, tiêu hóa kém.

  • Dễ cáu gắt.

  • Bị chuột rút.

  • Mặt mày xanh xao, sụt cân.

Dấu hiệu bị lở miệng, loét miệng

Bệnh lở miệng kéo dài có nguy hiểm không?

Lở miệng là bệnh răng miệng phổ biến mà hầu như ai cũng từng gặp. Ở một số người, bệnh còn gây sốt và khó chịu. Nếu vết loét kéo dài hoặc tái phát thường xuyên, chúng có thể xuất hiện dưới dạng mảng đỏ hoặc trắng trên môi, má, lưỡi và nướu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý sau:

  • Bệnh bạch sản niêm mạc: Lở miệng kéo dài vừa là nguyên nhân vừa là triệu chứng của bệnh bạch sản niêm mạc miệng với các mảng trắng xám xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong khoang miệng.

  • Bệnh giời leo (zona thần kinh): Miệng bị sưng và nổi nhiều bọng nước trên da.

  • Bệnh tưa miệng: Do nhiễm trùng nấm candida gây ra các vết sưng trắng và đỏ xuất hiện trong miệng.

  • Bệnh phong: Bệnh mạn tính gây phát ban, viêm trong miệng hoặc trên da.

  • Bệnh viêm loét miệng ở trẻ em: Các mảng đỏ xuất hiện trong miệng, gây khó chịu. Bệnh viêm loét miệng dễ bị nhầm lẫn với bệnh tay chân miệng.

Cách điều trị lở miệng nhanh nhất tại nhà

Súc miệng bằng nước muối

Súc miệng bằng nước muối là biện pháp điều trị lở miệng tại nhà an toàn, dễ thực hiện và tiết kiệm nhất. Nước muối có khả năng loại bỏ vi khuẩn tốt, giúp nhanh chóng làm khô vết loét miệng và giảm đau rát hiệu quả.

Bên cạnh nước muối sinh lý, bạn cũng có thể tự pha nước muối để súc miệng với công thức 5g muối tinh và 230ml nước ấm. Mỗi ngày, bạn nên súc miệng bằng nước muối 2 - 3 lần, mỗi lần kéo dài trong 15 - 30 giây.

Dùng mật ong để trị lở miệng

Mật ong có tính chống viêm và kháng khuẩn, giúp giảm tình trạng sưng đỏ, bỏng rát ở các vết loét miệng. Do đó, bạn có thể bôi trực tiếp mật ong lên các vết loét 4 lần/ngày để nhanh khỏi bệnh. Ngoài ra, bạn cũng có thể pha trà nóng với mật ong và uống hàng ngày. Hoặc trộn mật ong và bột nghệ rồi đắp lên vết loét 2 - 3 lần/ngày.

Trị lở miệng tại nhà bằng dầu dừa

Dầu dừa chứa acid lauric tự nhiên có khả năng kháng khuẩn tốt nên thường được dùng để làm giảm sưng đau và phục hồi vết thương do lở miệng. Bạn chỉ cần dùng dầu dừa nguyên chất bôi lên vết nhiệt miệng 2 lần/ngày, tình trạng lở miệng sẽ được cải thiện rõ rệt. Lưu ý, tuyệt đối không nuốt nước bọt khi đang bôi dầu dừa lên niêm mạc miệng.

Sử dụng nước súc miệng chuyên dụng

Các loại nước súc miệng chuyên dụng có tính kháng khuẩn cao giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm trùng do lở miệng, thúc đẩy quá trình làm lành vết thương và ngăn ngừa nhiệt miệng tái phát. Lưu ý, việc sử dụng nước súc miệng trị lở miệng chuyên dụng cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Dùng nước súc miệng chuyên dụng để điều trị lở miệng

Chữa lở miệng tại nhà bằng sữa chua

Sữa chua chứa men vi sinh sống lactobacillus có khả năng cân bằng hệ vi khuẩn đường tiêu hóa. Trong trường hợp loét miệng do vi khuẩn HP hoặc bệnh viêm ruột, bạn có thể ăn sữa chua mỗi ngày sau bữa ăn để chữa lở miệng và bảo vệ dạ dày.

Dùng baking soda để trị nhiệt miệng

Baking soda là muối nở giúp cân bằng độ pH trong miệng, làm giảm vết sưng viêm. Do đó, bạn có thể pha baking soda với nước để làm dung dịch súc miệng hỗ trợ điều trị lở miệng theo công thức 5g baking soda + 230ml. Mỗi ngày, bạn hãy súc miệng với baking soda 2 - 3 lần, mỗi lần khoảng 15 - 30 giây để nhanh chóng hết lở miệng.

Xem thêm:

Dùng trà hoa cúc

Trà hoa cúc chứa levomenol và azulene có khả năng sát trùng, chống viêm tốt nên thường được dùng để giảm đau do lở miệng. Bạn chỉ cần dùng túi trà hoa cúc đắp lên vết lở miệng trong vài phút, vết thương sẽ nhanh chóng lành lại. Ngoài ra, bạn cũng có thể súc miệng bằng trà hoa cúc 3 - 4 lần/ngày để nhanh hết lở miệng.

Dùng bã chè khô

Sử dụng bã chè khô là một trong những cách điều trị lở miệng tại nhà đơn giản, hiệu quả nhanh bởi vì trong lá chè chứa tanin có khả năng chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ. Để chữa lở miệng, bạn chỉ cần dùng túi lọc chè đắp lên vết loét trong miệng đến khi khỏi bệnh.

Sử dụng gel bôi tại chỗ để chữa lở miệng

Các loại gel bôi tại chỗ có khả năng giảm đau và làm lành vết thương nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để lựa chọn sản phẩm phù hợp và tránh tác dụng phụ.

Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể

Một trong những cách hỗ trợ điều trị lở miệng đơn giản chính là bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, từ đó tăng sức đề kháng và đẩy lùi vi khuẩn gây bệnh. Các nhóm chất tốt cho cơ thể bạn nên bổ sung gồm có vitamin B (trứng cá, sữa đậu nành, sữa gạo,...), acid folic (rau chân vịt, cải xanh, măng tây,...), sắt (hàu, ngũ cốc, trứng, gan gà,...),... Một số món ăn giúp thanh nhiệt, cải thiện tình trạng lở loét miệng gồm có canh rau cần - óc lợn, chè bí đỏ đậu xanh,...

Ngoài ra, bạn cũng cần tránh các thực phẩm cay nóng mặn, chất kích thích… để hạn chế vết loét miệng trở nên trầm trọng hơn.

bổ sung dưỡng chất trong cơ thể để trị lỡ môi

Áp dụng các bài thuốc dân gian để chữa loét miệng

Dưới đây là một số bài thuốc dân gian giúp nhanh hết lở miệng bạn đọc có thể tham khảo:

  • Sắc đặc xuyên tâm liên để súc miệng và ngậm với tần suất 3 - 4 lần/ngày.

  • Sắc 20g hoàng liên với 100ml nước để ngậm 3 - 4 lần/ngày.

  • Sắc 50g mật ong với 15g đại thanh diệp để ngậm nhiều lần trong ngày.

  • Sắc 30g thạch cao, 20g huyền sâm, 20g sinh kỳ, 15g sinh địa, 15 ngưu tất, 10g tri mẫu để uống 2 lần/ngày vào buổi sáng và chiều.

  • Sắc 12g ngân hoa, 12g liên kiều, 10g tri mẫu, 10g hoàng bá, 12g sinh địa, 10g huyền sâm, 16g lá tía tô, 16g bạch mao căn, 16g mạch môn, 12g sa sâm, 12g ngưu tất, 12g mẫu lệ, 16g lá tre, 16g cát căn, 20g cỏ mực, 10g trần bì. để uống 3 lần/ngày, uống trong 5 - 7 ngày.

  • Sắc 12g hoàng cầm, 12g chi tử, 12g liên kiều, 12g đương quy, 12g thục địa, 20g rau má, 16g mướp đắng, 16g tang diệp, 20g cỏ mực, 20g đinh lăng, 20g bồ công anh, 20g sài đất, 16g cam thảo đất để uống 3 lần/ngày.

  • Sắc 12g hoàng liên, 12g hoàng cầm, 12g cát căn, 10g dạ cẩm thảo để uống 2 lần/ngày.

  • Sắc 12g ngân hoa, 12g liên kiều, 20g rau má, 20g cỏ mực, 20g lá vông, 12g tri mẫu, 16g sa sâm, 20g mạch môn, 12g sinh địa, 20g cam thảo đất, 12g mơ muối, 16g lá tre, 20g tang diệp, 16g đương quy, 16g mẫu lệ để uống 3 lần/ngày, uống trong 5 - 7 ngày.

Cách trị lở miệng khi bệnh trở nặng

Các phương pháp chữa lở môi tại nhà chỉ có hiệu quả khi tình trạng bệnh còn nhẹ và đang tiến triển ở giai đoạn đầu. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng nghiêm trọng như:

  • Sốt

  • Đau nhức

  • Tiêu chảy

  • Mệt mỏi

  • Vết loét lan rộng trong khắp miệng, gây khó khăn trong việc ăn uống.

Lúc này, việc đến cơ sở y tế để thăm khám là điều cần thiết. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra lâm sàng và chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng. Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị lở miệng phù hợp dựa trên tình trạng và bệnh lý cụ thể của bạn.

Một số lưu ý quan trọng để kiểm soát bệnh lở miệng

Bên cạnh các phương pháp điều trị, bạn cũng nên lưu ý những điều sau đây để giúp vết loét hồi phục nhanh chóng hơn:

  • Uống đủ nước mỗi ngày để giữ độ ẩm cho môi và miệng, đồng thời loại bỏ các mảng bám, thức ăn thừa còn sót lại trong miệng.

  • Tránh thực phẩm chua, mặn, ưu tiên lựa chọn các món ăn mềm và mát.

  • Hạn chế các loại trái cây chứa axit như cam, chanh và cà chua.

  • Không nên chạm tay vào vết lở (trừ những lúc thoa kem). 

  • Cần phải rửa tay sạch trước và sau khi thoa thuốc vào vùng lở.

  • Đắp khăn mềm, ẩm lên môi để làm dịu tình trạng đỏ và sưng.

  • Sử dụng nước súc miệng nếu bạn cảm thấy đau rát khi đánh răng.

  • Bôi thuốc mỡ ngoài da để giảm đau và làm lành vết lở môi.

Phân biệt viêm loét miệng thông thường với bệnh viêm nhiễm ở miệng khác

Viêm loét miệng xuất hiện ở dưới lưỡi, trong má, môi hoặc trên nướu với vết loét nông có màu trắng viền đỏ hoặc vàng viền đỏ. Hình dạng của vết loét thường là hình tròn hoặc bầu dục. Viêm loét miệng thường lành tính, có thể tự khỏi trong vài ngày đến vài tuần.

Còn vết loét miệng do bệnh viêm nhiễm ở miệng thì sẽ kéo dài trên 2 tuần, kèm theo nổi hạch, sốt, rối loạn tiêu hóa,... tùy trường hợp:

  • Vết loét miệng do Herpes môi: Những vết loét giống vết phồng rộp nhỏ tạo thành từng đám mọc trên môi, quanh miệng. Khi những nốt phồng vỡ, dịch sẽ chảy ra ngoài và bắt đầu đóng vảy sau vài ngày. Với một số trường hợp, vết thương cần đến vài tuần để lành trở lại. Bệnh có thể được điều trị tại nhà.

  • Vết loét miệng do bệnh tự miễn: Ngoài các vết loét tại miệng, bệnh tự nhiễm có thể gây viêm loét ở bộ phận khác trên cơ thể và rất dễ bị tái phát. Ví dụ hội chứng Behçet, bệnh này khiến cùng miệng, cơ quan sinh dục,... bị viêm loét. Hay bệnh lupus ban gây loét miệng và nhiều triệu chứng khác như tổn thương khớp, tổn thương thận, thiếu máu.

  • Vết loét miệng do bệnh ung thư biểu mô hầu họng: Vết loét thường lâu lành, dễ tái phát và kèm theo nổi hạch, sốt cao,… Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thường thực hiện xét nghiệm máu, sinh thiết vết loét hoặc các phương pháp cần thiết khác tùy tình hình.

Xem thêm:

Phòng ngừa lở miệng

Để phòng ngừa bị lở miệng, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

  • Giảm tổn thương miệng bằng cách dùng bàn chải đánh răng lông mềm, đánh răng với lực vừa đủ, ăn chậm nhai kỹ,...

  • Không sử dụng kem đánh răng, nước súc miệng chứa sodium lauryl sulphate. Xem thêm kem đánh răng Colgate, nước súc miệng Colgate an toàn cho răng miệng.

  • Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, đặc biệt là vitamin B, kẽm và sắt.

  • Hạn chế ăn thực phẩm gây nóng trong như rượu, bia, đồ ăn cay nóng,... 

  • Giảm căng thẳng, mệt mỏi, hạn chế thức khuya bằng các bài tập yoga, thiền,...

  • Tập thể dục đều đặn để cải thiện sức khỏe, sức đề kháng của cơ thể.

Đánh răng đúng cách để ngừa lở miệng

Hy vọng thông tin trong bài viết trên đã giúp bạn nhanh chóng giảm thiểu những cảm giác khó chịu khi bị lở môi, viêm loét miệng. Ngoài ra, đừng quên theo dõi website của Colgate để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!