Chụp x-quang nha khoa có tác hại không
Badge field

Chụp X-quang răng có những loại nào? Quy trình có ảnh hưởng gì không?

Published date field

 

Chụp X-quang răng là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến trong nha khoa giúp bác sĩ đánh giá sức khỏe răng miệng của bạn. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều hình thức chụp X-quang răng khiến nhiều người khó phân biệt. Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây của Colgate để tìm hiểu chi tiết về chụp X-quang răng.

Chụp X-quang răng là gì?

Chụp X-quang răng là một kỹ thuật giúp ghi lại các hình ảnh chi tiết về cấu trúc răng, xương hàm và mô mềm trong khoang miệng. Nhờ vào kỹ thuật này, bác sĩ có thể dễ dàng kiểm tra và phát hiện các bệnh lý răng miệng từ sâu bên trong như sâu răng, áp xe răng, mọc răng khôn, thậm chí là khối u hay các tình trạng bất thường khác. Đồng thời, chụp X-quang răng còn là công cụ quan trọng để bác sĩ tiện theo dõi sự tiến triển của bệnh nhân sau khi họ điều trị.

Trong thực tế, nếu bạn chỉ quan tâm đến các dịch vụ thẩm mỹ răng như tẩy trắng, lấy cao răng,... thì việc chụp X-quang là không cần thiết. Tuy nhiên, khi cần điều trị các vấn đề về sức khỏe răng miệng như niềng răng, nhổ răng khôn,... việc chụp X-quang răng sẽ giúp bác sĩ thấy được hình ảnh chân thực và rõ nét hơn về chân răng và tuỷ, từ đó đưa ra phương pháp điều trị chính xác và hiệu quả hơn.

 

Chụp X-quang răng là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến

 

Xem thêm: Phương pháp chụp X-quang cho trẻ em như thế nào?

Khi nào nên chụp X-quang răng?

Đối với những người không bị sâu răng:

  • Người lớn: khoảng 2-3 năm/lần.

  • Thanh thiếu niên: khoảng 1-3 năm/lần.

  • Trẻ em: 1 lần/năm.

Đối với những người đang gặp vấn đề về sâu răng:

  • Người lớn: khoảng 6 tháng đến 1 năm một lần.

  • Trẻ em: 6 tháng/lần.

Ngoài ra, các trường hợp bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang răng bao gồm:

  • Trước khi niềng răng.

  • Trước khi thực hiện nhổ răng, trồng răng implant,...

  • Trước khi nhổ răng khôn mọc lệch, mọc ngầm, mọc xuyên vào trong nướu,...

  • Trường hợp bệnh nhân thường xuyên bị đau nhức răng kéo dài.

  • Người bị sâu răng, sưng chân răng, viêm tuỷ,...

  • Khi xảy ra tổn thương trong miệng như vỡ răng, gãy răng, tổn thương xương hàm.

  • Khi bác sĩ nha khoa phát hiện các bất thường trong khoang miệng.

  • Trong trường hợp trẻ em từ 5 - 6 tuổi, khi đã thay răng sữa và bắt đầu mọc răng vĩnh viễn, chụp X-quang răng giúp dự báo các dị tật cấu trúc răng để đưa ra các biện pháp chỉnh nha phù hợp.

Xem thêm:

Chụp X-quang răng để làm gì?

Mục đích của phương pháp chụp X-quang răng là:

  • Phát hiện vị trí răng mọc lệch, mọc ngầm,.. để tiến hành xử lý các vấn đề về khớp cắn cũng như thẩm mỹ của bệnh nhân. 

  • Phát hiện sớm những triệu chứng bệnh trước khi bộc phát như u nang, áp xe hay mụn nhọt giúp bệnh nhân có phác đồ điều trị kịp thời và tránh được các biến chứng nghiêm trọng. 

  • Chẩn đoán sớm các vấn đề về răng, nướu như viêm nhiễm, sâu răng, viêm tủy,.. để đưa ra khuyến cáo và điều trị kịp thời cho người bệnh.

  • Theo dõi sự phát triển của răng sữa và răng mọc vĩnh viễn ở trẻ nhỏ.

  • Hỗ trợ bác sĩ nha khoa nắm tình trạng chi tiết và tổng quan của người bệnh trong các trường hợp nhổ răng sâu, lấy tủy răng, cấy ghép răng, niềng răng,. giúp cho quá trình thủ thuật diễn ra an toàn và hạn chế được các biến chứng chảy máu hay gây tổn thương dây thần kinh.

Chụp X-quang răng có những loại nào?

Chụp X-quang răng có nhiều loại khác nhau, tùy từng tình trạng bệnh và yêu cầu chẩn đoán mà bác sĩ sẽ chỉ định cụ thể như sau: 

Chụp X-quang 01 răng

Kỹ thuật chụp X-quang 01 răng rất phổ biến trong nha khoa, giúp bác sĩ phát hiện vị trí chính xác của răng bị tổn thương và đánh giá được tình trạng của các răng lân cận. Tuy nhiên, kỹ thuật này lại có hạn chế về liều tia X, nên thường chỉ được sử dụng trong các trường hợp đặc biệt như sâu răng, trám răng, lấy tủy răng,...

Xem thêm:

Chụp X-quang vòng quanh răng

Kết quả của phương pháp chụp X-quang vòng quanh răng sẽ là bức hình tổng quát về tình trạng răng hàm trên và hàm dưới. Nhờ đó, nha sĩ có thể dễ dàng phát hiện các bệnh lý răng miệng khó nhận biết bằng mắt thường.

Một điểm đặc biệt của kỹ thuật chụp X-quang vòng răng là bạn không cần phải đặt phim X-quang trong miệng. Thay vào đó, bạn chỉ cần ngồi thẳng trên ghế và máy X-quang sẽ tự động quay xung quanh bạn để chụp hình ảnh bên trong khoang miệng. Điều này không chỉ mang lại sự thoải mái cho người bệnh mà còn giúp tăng tính chính xác và tiện lợi trong quá trình chụp.

 

Chụp X-quang vòng quanh răng

 

Chụp X-quang răng Panorama

Chụp X-quang răng Panorama, còn được gọi là chụp X-quang toàn cảnh răng được yêu cầu thực hiện trong trường hợp cần kiểm tra toàn bộ khoang miệng, nhằm ghi lại hình ảnh rõ nét và chất lượng cao.

Phương pháp này dựa trên nguyên lý chụp cắt lớp vi tính truyền thống, trong đó một chùm tia X sẽ đi qua một khe hẹp, cho phép ghi lại hình ảnh của các thành phần trong lớp cắt. Sau đó, thông qua những thuật toán, các hình ảnh này sẽ tạo thành một ảnh toàn cảnh sắc nét. Trong quá trình chụp, người bệnh sẽ được mặc áo chì bảo vệ và cắn vào tấm nhựa đã cố định sẵn trên máy, máy chụp X-quang răng sẽ quay vòng quanh xương hàm dưới trong khoảng 12 đến 15 giây.

Hình ảnh Panorama răng sau khi chụp cho phép quan sát chi tiết về xương hàm trên và dưới, cùng với các thành phần lân cận như khớp thái dương hàm và xoang vùng mũi. Đặc biệt, phương pháp này cho phép nhìn thấy toàn bộ răng trên một phim, hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý răng miệng như răng mọc lệch, mọc ngầm, u nang, áp xe, tổn thương xương hàm,...

Ngoài ra, ưu điểm của chụp X-quang răng Panorama là thời gian chụp nhanh chóng, hình ảnh chẩn đoán rõ nét và an toàn, phù hợp với mọi đối tượng. Tuy nhiên, phương pháp này không thể phát hiện những vấn đề như lỗ sâu răng, gãy răng, u nang, nhiễm trùng,...

Chụp X-quang răng 3 chiều

Kỹ thuật chụp X-quang 3 chiều là một tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực công nghệ. Phương pháp này cho phép bác sĩ quan sát các cấu trúc khó nhìn thấy bằng mắt thường. Kỹ thuật này sử dụng thiết bị X-quang quay kết hợp với các thiết bị kỹ thuật số hiện đại, cho phép tạo ra hình ảnh X-quang 3D từ mô mềm, cơ, xương hàm, ống dây thần kinh và các mạch máu. Điều này giúp bác sĩ có thể chẩn đoán và điều trị các vấn đề về răng, hàm của bệnh nhân một cách chính xác hơn.

Chụp X-quang quanh chóp

Phương pháp chụp X-quang chóp (Periapical) là một kỹ thuật chụp X-quang răng sử dụng từ 14 đến 21 phim, cung cấp hình ảnh chi tiết của toàn bộ răng từ răng cửa đến gốc răng, xương hỗ trợ răng. Kỹ thuật chụp này thường được các nha sĩ chỉ định khi cần phát hiện các vấn đề trong khoang miệng dưới nướu hoặc trong hàm như u nang, khối u, mụn nhọt, răng cứng,...

 

Chụp X-quang răng quanh chóp để phát hiện u nang, mụn nhọt,...

 

Chụp X-quang cánh cắn

Kỹ thuật chụp X-quang răng cánh cắn (phim sau thân răng) cho phép bác sĩ quan sát được hàm trên, hàm dưới và các răng trong khoang miệng chạm vào nhau như thế nào và xem xét sự thẳng hàng của các răng ở 2 hàm. Đồng thời, phương pháp này cũng cho thấy tình trạng mất xương ở người bị viêm nướu nặng hoặc nhiễm trùng nướu nặng.

Chụp X-quang cắn

Kỹ thuật chụp X-quang cắn (Occlusal) sẽ cho ra hình ảnh của sàn miệng hoặc vòm miệng, giúp phát hiện các răng chưa được phát triển hoàn toàn trong nướu, u nang, mụn nhọt, sự phát triển mô không bình thường và tình trạng hở hàm ếch trong vòm miệng. Ngoài ra, phương pháp chụp X-quang cắn cũng được sử dụng khi cần tìm kiếm các vật thể lạ trong khoang miệng.

Quy trình thực hiện chụp X-quang răng

Trước khi chụp

Bạn không cần phải chuẩn bị gì trước khi tiến hành bất kỳ phương pháp chụp X-quang nào. Đồng thời, cũng không cần nhịn ăn, chỉ cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ trước khi chụp. Ngoài ra, nếu bạn đã thực hiện chụp X-quang răng gần đây, có thể mang theo bản sao hình ảnh cho bác sĩ, không cần phải tiến hành chụp lại.

Trong khi chụp

Quá trình chụp X-quang diễn ra tương đối nhanh và có thể được thực hiện dễ dàng. Đầu tiên, nha sĩ hay kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn bạn đeo tạp dề chì để ngăn cơ thể khỏi tác động của tia X và vùng cổ sẽ được che bằng một tấm vải giúp bảo vệ tuyến giáp khi chụp.

Tiếp theo, bạn sẽ cắn nhẹ một tấm bìa cứng hoặc bìa nhựa để giữ cho phim được cố định khi chụp. Máy chụp X-quang sẽ bao quanh đầu để ghi lại hình ảnh bên trong khoang miệng, người bệnh có thể ngồi hoặc đứng tuỳ vào thiết lập của phòng chụp.

Máy chụp X-quang răng kỹ thuật số cho phép lưu trữ hình ảnh trực tiếp trên máy tính, giúp bác sĩ dễ dàng theo dõi và xem lại. Phương pháp này sử dụng lượng tia X ít hơn và giảm thiểu các ảnh hưởng so với phương pháp chụp X-quang truyền thống.

Sau khi chụp

Sau khi hoàn thành quá trình chụp X-quang răng, bạn chỉ cần thay đồ lại bình thường và chờ đợi kết quả, không cần phải kiêng ăn uống hoặc thực hiện các yêu cầu đặc biệt nào khác.

 

Chụp X-quang răng không cần kiêng ăn uống

 

Xem thêm: 9 cách giảm đau răng khôn tại nhà nhanh chóng, đơn giản

Chụp X-quang răng có hại không?

Tia X có khả năng gây nhiễm xạ và ảnh hưởng đến sức khoẻ nếu tiếp xúc một lượng lớn. Tuy nhiên, trong ngành y tế, đặc biệt là nha khoa, lượng tia X luôn được kiểm soát trong giới hạn an toàn. Do đó, việc chụp X-quang răng hoàn toàn không gây nguy hiểm cho sức khỏe. 

Bên cạnh đó, khi tiến hành chụp X-quang, người bệnh sẽ luôn được bảo vệ cẩn thận bằng áo chì. Với việc sử dụng cường độ tia X thấp, thời gian chụp phim ngắn sẽ giúp giảm thiểu sự tiếp xúc của cơ thể với tia X. Đồng thời, máy chụp X-quang chỉ nhắm vào khu vực cần chụp là răng và chân răng. Phòng chụp cũng được bảo vệ bằng vách chì để hấp thụ tối đa tia X cần phân tán. Hơn thế nữa, các kỹ thuật viên thực hiện chụp X-quang đều được đào tạo kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn tối đa cho bệnh nhân.

Để giảm thiểu ảnh hưởng của tia X, bạn có thể lựa chọn chụp X-quang bằng máy kỹ thuật số vì phương pháp này sử dụng cảm biến điện tử thay vì phim X-quang. Vậy nên hình ảnh sau khi chụp sẽ được lưu trữ trong máy tính và có thể xem qua màn hình, giúp giảm lượng tia X cần thiết so với phương pháp X-quang truyền thống trong nha khoa.

 

Chụp X-quang răng không gây nguy hiểm đến sức khỏe

 

Lưu ý khi chụp X-quang răng

Để đảm bảo an toàn và thu được kết quả chụp chính xác nhất, việc chụp X-quang răng yêu cầu sự hợp tác giữa bác sĩ và bệnh nhân. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà bạn nên tuân thủ khi được chỉ định chụp X-quang răng:

  • Giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng.

  • Duy trì thói quen ăn uống bình thường, không cần kiêng cử.

  • Tháo bỏ trang sức hay vật dụng kim loại để không ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh.

  • Nên mang theo hồ sơ bệnh án và ảnh chụp X-quang răng trước đây (nếu có).

Ngoài ra, đối với những đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai và trẻ em, cần lưu ý các điểm sau:

Phụ nữ mang thai

Cần thông báo ngay trước khi thực hiện chụp để bác sĩ có thể đánh giá lại mức độ cần thiết của việc chụp X-quang trong trạng thái đang mang thai. Trong trường hợp bắt buộc, bạn sẽ được yêu cầu mặc tạp dề chì để bảo vệ phần bụng và giảm thiểu tác động của tia X lên cơ thể.

Trẻ em

Trẻ em có thể được yêu cầu chụp X-quang răng để kiểm tra tình trạng mọc răng hoặc thực hiện điều trị sâu răng, chỉnh nha,... Trong khi chụp, trẻ sẽ được đeo các dụng cụ bảo vệ bằng chì để giảm thiểu sự hấp thụ của tia X và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ.

 

Chụp X-quang răng ở trẻ em để kiểm tra tình trạng mọc răng

 

Xem thêm: Tình trạng ổ răng bị khô sau khi nhổ răng

Các câu hỏi thường gặp về chụp X-quang răng

Chụp phim răng hết bao nhiêu tiền?

Hiện nay, mức giá chụp X-quang răng dao động trong khoảng từ 50.000 đến 500.000 VNĐ tùy vào cơ sở y tế, máy móc và các thiết bị hỗ trợ.

Chụp X-quang răng khôn giá bao nhiêu có đắt không?

Chi phí chụp X-quang răng khôn cũng giống với các loại răng khác. Vì vậy, mỗi lần chụp X-quang răng khôn dao động khoảng từ 50.000 đến 500.000 VNĐ.

Có bầu chụp X-quang răng có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Các nghiên cứu về tác động của tia X lên thai nhi đã chỉ ra rằng việc nhiễm liều bức xạ từ 2-6 rad có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư sau khi sinh. Trong trường hợp nhiễm liều từ 5-6 rad, nguy cơ dị tật bẩm sinh cũng tăng lên. Bên cạnh đó, tác động của tia X cũng có thể làm chậm phát triển thai nhi và gây nhẹ cân.

Tuy nhiên, trong trường hợp cần thiết phải chụp X-quang răng cho thai phụ, các bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ về liều lượng tia X và áp dụng các biện pháp phòng ngừa an toàn. Tuy vậy, việc tiếp xúc với tia X trong suốt quá trình mang thai vẫn nên được hạn chế tối đa. Phụ nữ đang mang thai nên thông báo về tình trạng thai kỳ để bác sĩ có thể xem xét và cân nhắc.

Niềng răng có cần chụp X-quang không?

Để lên phác đồ điều trị niềng răng phù hợp, bác sĩ sẽ đánh giá các yếu tố như độ lệch của răng, đặc điểm xương hàm, trục răng,… Chính vì vậy, việc chụp X-quang răng trước khi niềng là cần thiết để đánh giá chính xác tình trạng răng và xương hàm của bệnh nhân. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ tiến hành kiểm tra ngoài khoang miệng và lấy dấu mẫu hàm để lên phác đồ niềng răng phù hợp nhất, bao gồm thời gian niềng răng và hướng dịch chuyển của răng sau khi niềng.

Thời gian niềng răng có thể kéo dài từ 1-3 năm tùy thuộc vào tình trạng răng của bệnh nhân. Vì vậy, việc chụp X-quang răng trước và trong quá trình niềng răng là rất quan trọng để bác sĩ có thể theo dõi và điều chỉnh kịp thời tình trạng răng của bệnh nhân trong quá trình điều trị. Thông tin từ hình ảnh X-quang răng cũng giúp bác sĩ đánh giá sự di chuyển của răng trong quá trình chỉnh nha và đưa ra các điều chỉnh cần thiết để đạt được kết quả tốt nhất.

Chụp X-quang răng là một phương pháp phổ biến được các nha sĩ lựa chọn để kiểm tra và chẩn đoán các bệnh lý về răng miệng. Hiện nay, với công nghệ kỹ thuật ngày càng hiện đại, chụp X-quang răng sẽ không gây đau hoặc để lại bất kỳ ảnh hưởng xấu nào đến sức khỏe của bạn. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin về chụp X-quang răng để chăm sóc răng miệng đúng cách.

Các SẢN PHẨM nổi bật

Các bài viết liên quan