Bệnh bạch sản niêm là một thuật ngữ rộng, chỉ các tổn thương xuất hiện dưới dạng các mảng trắng được tìm thấy trong phần niêm mạc bên trong miệng. Phương pháp điều trị bệnh bạch sản niêm cũng khác nhau đối với từng trường hợp, bởi bệnh lý này do vô số các nguyên nhân khác nhau gây ra. Thường thì bệnh bạch sản niêm không gây đau đớn, nhưng điều quan trọng đối với các bác sĩ là xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này, vì một số trường hợp mắc bệnh bạch sản niêm có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn, như chứng rối loạn hệ tự miễn dịch, và thậm chí có thể phát triển thành ung thư miệng.
Dấu hiệu và triệu chứng
Các mảng trắng hình thành bên trong má, mô nướu, vòm miệng hoặc hàm dưới, mặt trên và mặt dưới của lưỡi. Các tổn thương cũng có thể xảy ra bên dưới răng giả của bệnh nhân. Mọi người thường không nhận ra bệnh lý này vì hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều không gây ra cảm giác đau đớn và không có triệu chứng rõ rệt. Và khi bệnh nhân phát hiện ra vấn đề, họ thấy rằng các mảng bám này không thể vệ sinh hoặc cạo sạch được.
Một số đốm bạch sản niêm bao gồm các mấu nhô ra và có lông, nằm cạnh bề mặt phẳng trắng. Các dấu hiệu có thể nhìn thấy bằng mắt thường sẽ khác nhau, tùy thuộc vào bề mặt miệng tại khu vực có dấu hiệu bị bệnh. Đôi khi có thể dễ dàng nhìn thấy khóe miệng bị tổn thương do bạch sản niêm, nhưng đôi khi lại rất khó để nhận biết được dấu hiệu xuất hiện của vùng tổn thương so với bề mặt khỏe mạnh.
Các yếu tố gây hại
Trong khi chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra bệnh bạch sản niêm thì một số yếu tố có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn cho bệnh nhân. Bệnh bạch sản niêm thường xảy ra ở những người sử dụng thuốc lá - đối với cả người hút thuốc và người sử dụng các sản phẩm từ thuốc lá. Theo kết luận của Phòng Khám Mayo, giảm thiểu sử dụng thuốc lá và rượu bia có thể giúp giảm sự xuất hiện của các mảng trắng và giảm nguy cơ phát triển tế bào ung thư.
Một biến chứng ác tính có thể xảy ra khi các tế bào bình thường biến thể thành các tế bào tiền ung thư hoặc tế bào ung thư ác tính. Tổn thương do bạch sản niêm cũng có thể do tác dụng thứ phát của một số bệnh như HIV gây ra. Bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch có nguy cơ mắc bệnh bạch sản niêm cao hơn, vì vậy hãy kiểm tra các loại tổn thương này thường xuyên hơn.
Điều trị bệnh bạch sản niêm
Tổn thương do bạch sản niêm gây ra có khả năng tự phục hồi. Nhưng khi vùng tổn thương không phục hồi trong thời gian lớn hơn hai tuần, bạn cần tới gặp chuyên gia nha khoa ngay để được kiểm tra tổng quát. Hầu hết các chuyên gia nha khoa sẽ lồng ghép các lần khám này với thăm khám răng định kỳ, nhưng nếu bệnh nhân yêu cầu thăm khám riêng thì cũng có thể đặt lịch hẹn để kiểm tra khu vực mà họ quan tâm.
Nếu tổn thương do bệnh bạch sản niêm vẫn không thuyên giảm, bệnh nhân có thể thực hiện sinh thiết để kiểm tra bằng kính hiển vi, theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ. Trong quá trình này, nha sĩ sẽ lấy một tế bào mẫu đưa vào phòng thí nghiệm để đánh giá và tìm kiếm tế bào bất thường. Từ đó, nha sĩ sẽ xây dựng lộ trình điều trị dựa trên kết quả sinh thiết.
Thông thường, lộ trình điều trị bệnh bạch sản niêm bao gồm việc tư vấn để ngăn chặn các thói quen gây hại (như hút thuốc và uống nhiều rượu), tái đánh giá định kỳ, có thể là loại bỏ (cắt bỏ) vùng tổn thương và kiểm tra thường xuyên. Chăm sóc và phòng ngừa đúng cách cùng Kem đánh răng Colgate® Total® Clean Mint, một loại kem đánh răng có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng của bệnh nhân sau khi trải qua quá trình sinh thiết hoặc cắt bỏ vùng bị nhiễm bạch sản niêm.
Nếu bạn phát hiện các mảng trắng trong miệng, bạn nên liên hệ với nha sĩ càng sớm càng tốt. Mặc dù hầu hết các trường hợp mắc bệnh bạch sản niêm không nguy hiểm, nhưng nếu phát hiện càng sớm thì tỷ lệ điều trị thành công càng cao.
Giới thiệu về tác giả: RDH. BS. MPA. Emily Boge dành 12 năm trong ngành vệ sinh răng miệng trước khi nhận vai trò mới gần đây là chủ tịch hành chính nha khoa tại Trường Cao đẳng Cộng đồng Hawkeye Community College ở Waterloo, Iowa. Emily là chủ sở hữu của Think Big Dental, một công ty tư vấn và viết bài chuyên về đào tạo cho các tập đoàn và chuyên gia y tế về vai trò của chuyên gia vệ sinh nha khoa.
