Răng khôn là gì
Badge field

Răng khôn là gì? Hình ảnh răng khôn mọc đúng, lệch & Có nên nhổ?

Published date field

Được Colgate Global Scientific Communications đánh giá về mặt y tế.

Trong suốt thời thơ ấu cho đến tuổi thiếu niên, răng của bạn sẽ mọc theo thứ tự sau: đầu tiên là răng cửa, sau đó đến răng nanh, răng hàm nhỏ, răng hàm lớn và cuối cùng là răng khôn. Răng khôn, chiếc răng mọc cuối cùng, cũng là chiếc răng gây nhiều phiền toái nhất. Vậy răng khôn là gì? Răng khôn có tác dụng như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây của Colgate.

>> Xem thêm: Nhổ răng khôn có nguy hiểm không?

Răng khôn là gì? Răng khôn mọc ở đâu, khi nào?

Răng khôn (tiếng anh: wisdom tooth) hay gọi là răng số 8 hoặc răng hàm lớn thứ ba, là loại răng mọc cuối cùng trong hàm và thường xuất hiện trong độ tuổi trưởng thành của con người từ 17 - 25. Đây có thể là nguyên nhân dẫn đến cái tên răng “khôn”, bởi vì chúng mọc trong thời điểm chúng ta đã khôn lớn, trưởng thành.

Thông thường, mỗi người trưởng thành sẽ có 4 chiếc răng khôn mọc hai bên của hàm trên và hàm dưới khi các răng vĩnh viễn khác đã ổn định. Tuy nhiên, trên thực tế có người chỉ có 3, 2, 1 chiếc răng khôn và cũng có người không mọc chiếc răng nào.

Bởi vì phần lớn hàm của chúng ta chỉ đủ chỗ cho 28 răng gồm 14 răng hàm trên và 14 răng hàm dưới nên khi răng khôn mọc rất dễ bị lệch, mọc ngầm và kẹt trong xương hàm.

 

 

Hình ảnh răng khôn chụp x-quang

 

Tại sao lại mọc răng khôn? Không mọc răng khôn có sao không?

Răng khôn được cho là di sản của tiến hóa, thuở sơ khai, con người cần có một cấu trúc hàm gồm những chiếc răng lớn để xé, nghiền thức ăn thô. Tuy nhiên, trong thời hiện đại, con người đã thay đổi cách ăn uống và sự tiến bộ trong công nghệ chế biến thức ăn, nên vai trò của răng khôn bị giảm thiểu.

Việc không mọc răng khôn không gây ra vấn đề sức khỏe hoặc bất kỳ tác động tiêu cực nào đối với hàm răng. Trên thực tế, rất nhiều người trên khắp thế giới không phát triển răng khôn hoặc chỉ mọc một phần. Tóm lại, việc mọc răng khôn là một quá trình tự nhiên, nhưng không mọc răng khôn cũng không gây hại và không cần can thiệp nếu không có vấn đề sức khỏe liên quan.

 

Tại sao con người lại có răng khôn?

 

Quá trình mọc răng khôn trong bao lâu?

Sau khi mọc chiếc răng khôn đầu tiên thì thời gian để chiếc thứ 2 tiếp theo mọc mất từ vài tháng hoặc vài năm. Để răng khôn mọc hoàn chỉnh thì sẽ mất thời gian lâu hơn, có trường hợp thời gian hoàn thiện từ 4-5 năm.

Thường thì răng khôn bắt đầu hình thành trong giai đoạn "phát triển răng". Sau đó, răng khôn tiến vào giai đoạn “xuyên thủng”, nó bắt đầu nổi lên và xuyên qua nướu. Cuối cùng, răng khôn sẽ mọc trên hàm.

Tuy nhiên, quá trình mọc răng khôn thường không diễn ra suôn sẻ. Nhiều người gặp phải các vấn đề như mọc lệch, mọc ngầm,... do răng khôn không có đủ không gian để phát triển, gây ra đau nhức và sưng tấy. Trong những trường hợp như vậy, việc nhổ bỏ răng khôn sẽ được nha sĩ khuyến nghị.

 

Quá trình mọc răng khôn bao lâu

 

Một số tình trạng mọc răng khôn phổ biến và hình ảnh minh họa

Mọc răng khôn có thể gặp một số tình trạng phổ biến sau đây:

  • Răng khôn mọc đúng hướng (vertical impaction): Trong trường hợp này, răng sẽ mọc thẳng và đúng vị trí trong hàm, không gây đau đớn, sưng tấy hoặc viêm nhiễm nướu. Răng khôn mọc đúng hướng là một dấu hiệu tốt, cho thấy rằng hàm răng của bạn có đủ không gian và điều kiện cho sự phát triển bình thường của răng.

Hình ảnh răng khôn mọc đúng hướng

 

  • Răng khôn lệch trái hoặc phải do không có đủ không gian (mesial/distal impaction): Đây là tình trạng phổ biến nhất khi mọc răng khôn. Do hàm không đủ không gian để chứa răng khôn mới, nên có thể gây mọc lệch hướng, gây ảnh hưởng đến các răng bên cạnh. Hơn nữa, thức ăn dễ bị mắc kẹt trong khoảng trống giữa răng khôn mọc lệch một phần và nướu bên trên khiến việc làm sạch khó khăn.

Hình ảnh răng khôn mọc lệch trái hoặc phải
 
 
  • Răng khôn mọc chỉ một phần (partial impaction): Một số người có thể chỉ phát triển một phần răng khôn hoặc răng không mọc hoàn toàn lên mặt. Điều này có thể tạo ra một khoảng trống giữa răng khôn và răng lân cận, tạo điều kiện cho vi khuẩn và mảng bám hình thành, dẫn đến viêm nhiễm nướu và sưng tấy.

Hình ảnh răng khôn chỉ mọc một phần
 
 
  • Răng khôn mọc ngang hoặc nghiêng (horizontal impaction): Trong một số trường hợp, răng khôn có thể mọc nghiêng hoặc nằm ngang, không thể nổi lên bình thường. Điều này có thể gây đau, áp lực và xung huyết trong vùng xung quanh.

Hình ảnh răng khôn mọc ngang
 
 

Dấu hiệu mọc răng khôn như thế nào? Có đau không?

Quá trình mọc răng khôn có thể được nhận biết qua một số dấu hiệu sau đây:

  • Đau và khó chịu: Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất khi mọc răng khôn là đau và khó chịu trong vùng xung quanh răng khôn. Đau có thể xuất hiện khi răng khôn bắt đầu xuyên thủng qua nướu hoặc khi răng bị kẹt trong quá trình mọc.

  • Đau nướu: Nướu xung quanh vùng răng khôn có thể trở nên nhạy cảm và đau khi tiếp xúc với thức ăn, hoặc khi đánh răng.

  • Hôi miệng: Ngoài kích ứng, đau và khó chịu, bạn cũng có thể cảm thấy hơi thở có mùi khó chịu. Khi răng khôn mọc lên, chúng có thể khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn khiến miệng có mùi hôi.

Lưu ý: Mọc răng khôn có thể gây ra đau đớn và khó chịu cho một số người, trong khi lại không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho người khác. Cảm nhận đau và mức độ khó chịu có thể khác nhau ở mỗi người. Nếu bạn khó chịu khi gặp những triệu chứng mọc răng khôn thì hãy tham khảo ý kiến của nha sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

 

Dấu hiệu mọc răng khôn là gì?
 
 

Dưới đây là một số cách giảm đau khi mọc răng khôn:

  • Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol để giảm đau và khó chịu. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ liều lượng được ghi trên đó.

  • Chườm lạnh: Đặt một gói đá hoặc một miếng vải lạnh vào trên vùng sưng tấy ngoài da để giảm đau và sưng.

  • Súc miệng bằng nước muối ấm: Hòa một muỗng cà phê muối vào một cốc nước ấm, súc và rửa miệng trong khoảng 30 giây trước khi nhổ đi.  Nước muối ấm có thể giảm sưng và viêm nhiễm vùng nướu hiệu quả.

>>> Xem chi tiết: Một số cách giảm đau răng khôn

Những biến chứng do răng khôn gây ra

Răng khôn bị sâu

Răng khôn nằm trong cùng của hàm, và không phải lúc nào chúng cũng mọc thẳng, thế nên việc vệ sinh ở khu vực răng khôn rất khó khăn. Thức ăn thừa, mảng bám, vi khuẩn có thể tích tụ trong thời gian dài sẽ dẫn đến sâu răng, thậm chí là nhiễm trùng lan sang các răng bên cạnh. Do đó, bạn hãy lựa chọn bàn chải đầu nhỏ, lông mảnh chẳng hạn bàn chải Colgate Slim Soft để vệ sinh răng tốt hơn.

>> Tham khảo: Bạn nên làm gì khi răng khôn bị sâu?

Viêm lợi

Cũng vì vấn để khó vệ sinh, răng khôn không chỉ làm tăng nguy cơ sâu răng mà còn dễ dẫn đến tình trạng viêm nha chu, viêm lợi trùm, viêm nướu khi răng khôn chỉ mọc một phần. Lúc này người bệnh có thể gặp các vấn đề phiền toái như đau nhức, sốt, hôi miệng, hoặc thậm chí là khu vực viêm nhiễm sẽ hình thành túi áp xe.

Hủy hoại xương và hàm

Răng bị tiêu hủy, ảnh hưởng đến xương và hàm là biến chứng nghiêm trọng của việc răng khôn mọc lệch. Trong trường hợp này, răng khôn sẽ mọc đâm sang răng răng bên cạnh, khiến răng bị lung lay, tiêu hủy, cuối cùng buộc phải nhổ răng.

Người bệnh khi gặp tình trạng này sẽ có những cơn đau răng âm ỉ kéo dài, sưng ở hàm và thậm chí là sốt cao. Nếu những biến chứng của răng khôn không được can thiệp kịp thời, quá trình viêm nhiễm sẽ diễn ra, lây lan đến xương hàm, khu vực mang tai, má, cổ,... và có thể ảnh hưởng đến tính mạng.

Ảnh hưởng đến trật tự cấu trúc răng

Răng khôn mọc lệch chen chúc trong hàm sẽ khiến những chiếc răng còn lại cũng bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Ngoài việc tác động đến thẩm mỹ răng miệng, cấu trúc răng thay đổi như vậy cũng khiến hoạt động nhai, nghiền thức ăn của răng bị ảnh hưởng.

Có nên nhổ răng khôn không? Không nhổ có sao không?

Việc nhổ răng khôn hay không phụ thuộc vào tình trạng và vấn đề cụ thể của răng cũng như khuyến nghị của nha sĩ. Dưới đây là một số thông tin để bạn tham khảo:

  • Nhổ răng khôn: Trong một số trường hợp, các bạn sẽ được khuyên nhổ răng khôn khi nó gây ra đau nhức, sưng tấy, viêm nhiễm, xung huyết, gây tổn thương cho răng lân cận hoặc không có đủ không gian để mọc.

  • Không nhổ răng khôn: Nếu răng khôn của bạn mọc đúng vị trí, không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe hay không ảnh hưởng đến hàm răng khác, bạn có thể không cần nhổ răng khôn. Tuy nhiên, việc không nhổ răng khôn cần được theo dõi cẩn thận để đảm bảo không có vấn đề nào phát sinh trong tương lai.

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn làm rõ răng khôn là gì và những thông tin liên quan. Việc theo dõi và chăm sóc răng khôn cũng là một phần quan trọng để đảm bảo sức khỏe miệng tổng thể. Để quyết định liệu nhổ răng khôn là cần thiết hay không, nên tham khảo ý kiến của nha sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp. Nếu bạn muốn nhổ răng khôn, hãy tìm hiểu thêm về quá trình phục hồi sau khi nhổ răng khôn trong mục Tài Liệu Chăm Sóc Răng Miệng của Colgate.